سفارش تبلیغ
صبا ویژن
سفارش تبلیغ
صبا ویژن
ادعای تامل بر انگیز شهردار تهران: تکنوکرات بودن چیز بدی نیست/ وق
بسمه تعالی
ادعای تامل بر انگیز شهردار تهران: تکنوکرات بودن چیز بدی نیست/
وقتی از "تکنوکرات ها" سخن می گوییم،‌ مقصود چیست؟/ ارتجاع گفتمانی به قبل از سوم تیر با مدل مدیریتی هاشمی و خاتمی

 گروه سیاسی: محمد باقر قالیباف در یکی از همایش های شهرداری تهران که اخیرا در برج میلاد برگزار شده، با تاکید همیشگی خود بر تعابیری مانند "عقلانیت" و "اعتدال"،  "تکنوکرات" بودن خود را پذیرفته و اعلام کرده است: "ممکن است که بگویند قالیباف ، انسان تکنوکراتی است که باید بگوییم تکنوکرات بودن چیز بدی نیست و به معنای استفاده درست از ابزار خوب و مدرن است که برای پیاده سازی یک آرمان و یک عقل متصل به وحی الهی استفاده می شود."

به گزارش رجانیوز، این اظهارات قالیباف در حالی ایراد شده است که طی سالهای گذشته و بواسطه عملکرد شهرداری تهران در عرصه های مختلف، بسیاری از نخبگان و دلسوزان انقلاب ضمن اشاره به رویه ی این نهاد اجتماعی- فرهنگی در پایتخت، نسبت به "تکنوکرات" بودن شهردار تهران و عملکرد مجموعه تحت نظر وی، هشدار داده بودند.

هم اکنون و بعد از 7 سال از فعالیت های محمد باقر قالیباف در سطح شهر تهران؛ وی تکنوکرات بودن خود را پذیرفته است اما با تعریف خاصی از مفهوم تکنوکراسی، این ویژگی خود را اینطور توجیه کرده است:

" تکنوکرات بودن چیز بدی نیست و به معنای استفاده درست از ابزار خوب و مدرن است که برای پیاده سازی یک آرمان و یک عقل متصل به وحی الهی استفاده می شود و اگر نخواهیم از آن استفاده کنیم باید به عقلمان شک کنیم ، هر چند گاهی  برخی افراد آن را ابزار سیاسی می کنند و طوری وانمود می کنند و مثلا فکر می کنند اگر جایی که می توان با ویدئو کنفرانس حضور پیدا کرد، پیاده راه بروند و عرق بریزند و نصف روز حرکت کنند یعنی اجر و ثوابش بیشتر است، در اسلام چنین چیزی را نداریم و نفهمیدیم و همه اینها مواردی است که نیازمند یک مدیریت اجرایی است تا بتوایم عقلانیت و معنویت را با همه ابزار و امکاناتی که جامعه و بشریت و علم و دانش در اختیارمان گذاشته استفاده کنیم."

این در حالی است که اساسا تعریفی که شهردار تهران از مفهوم تکنوکراسی تعریف کرده است، "آدرس اشتباه" به مخاطب برای یافتن مفهوم حقیقی این واژه است و مشخص نیست تاکنون چه فرد یا جریانی تکنوکرات بودن را "صرفابه معنای استفاده" از ابزارهای مدرن و ... تعریف کرده است؟

فارغ از اختلافات قدیمی موافقان و مخالفان استفاده از ابزارهای مدرن که موضوع جداگانه ای است و در اینجا بنای اشاره به آن وجود ندارد، مفهوم "تکنوکرات" برای وصف افراد و جریانهایی بکار می رود که تخصص و "فن سالاری" را بر تعهد و اعتقادات افراد مرجح می دانند.

به عبارت دیگر، در یک نظام دینی افرادی که مسئولیتی را برعهده می گیرند باید هم دارای "تعهد" و هم "تخصص" باشند و فقدان هر یک از این مولفه های برای یک مقام مسئول؛ به مثابه نقصی بزرگ محسوب می شود اما در دیدگاه "فن سالارانه" یا همان "تکنوکراسی" تعهد و اعتقادات افراد جایگاهی در انتخاب آنها ندارد و آنچیز که معیار اصلی برای انتخاب اطرافیان و مدیران قرار می گیرد فقط "تخصص" آنهاست.

ناگفته پیداست که آسیب های این نوع نگاه سکولار و غیر دینی در انتخاب اطرافیان و مسئولیت دادن به افراد مختلف هر چند با تخصص بالا، تا چه حد مضر است.

از طرف دیگر باید توجه داشت که تقابل تعهد و تخصص مسئولان و الویت دادن به تخصص افراد منهای عقاید و تعهد آنان،‌ بیش از هر زمان دیگری در دولت سازندگی اوج گرفت، از همین رو هشدارهای صریح رهبر معظم انقلاب خطاب به اعضای هیئت دولت و "طبقه جدیدی از مدیران بوجود آمده در دولت هاشمی" را نیز باید در همین راستا تفسیر کرد.

به عنوان نمونه رهبر معظم انقلاب در 3 شهریور 72 در دیدار با کابینه هاشمی رفسنجانی با اشاره به این مساله می فرمایند:

"این را مکرّر عرض کرده‌ام، باز هم عرض مى‌کنم. به این نکته باید توجّه کنید: گاهى مى‌شود که یک مدیر، در مجموعه کارى خود، طبعاً به افرادى تکیه مى‌کند و همه کارها را شخصاً نمى‌تواند انجام دهد. ناگزیر، کسانى با اختیاراتى در مجموعه‌هایى هستند و گاهى مى‌بینید در صراط و راه دیگرى حرکت مى‌کنند. اوّلین ثمرى که ثمر تلخى خواهد بود، این است که کار این مدیر را لنگ مى‌گذارند. بعد هم، البته کشور ضرر مى‌بیند؛ اهداف ضرر مى‌بیند؛ مردم ضرر مى‌بینند. اما اوّلین مشکلى که به وجود مى‌آید این است که خود آن مدیر، مى‌بیند کارش پیش نمى‌رود. براى خاطر این‌که، به انسانهایى تکیه کرده که اهل نیستند. در محیط وزرارتخانه، باید کسانى را آورد که به این راه و هدف از بُنِ دندان معتقد باشند. این، شرط اوّل است. براى خاطر این‌که، اگر از بُنِ دندان معتقد نباشد، اگر توانایى و کاردانى هم داشته باشد، آن توانایى و کاردانى، در خدمت راهى که شما دارید برایش تلاش مى‌کنید، به کار نخواهد افتاد. این امرى طبیعى است. باید معتقد باشد. بحمداللَّه، امروز بعد از چهارده، پانزده سال که از انقلاب مى‌گذرد، دیگر آن دعواى تعهّد و تخصّصى که اوّل انقلاب بود، وجود ندارد. معنى ندارد که ما بگوییم تعهّد یا تخصّص؟ هم تعهّد، هم تخصّص؛ زیرا، بحمداللَّه، مدیران خوبى تربیت شده‌اند و شخصیتهاى برجسته‌اى هستند."

ایشان ادامه می دهند: "من این‌طور مى‌خواهم تعبیر کنم و این تعبیر، حاکى و گویاست: عرض من این است که در محیط وزارتخانه، آن جوّ حزب الّلهى را غالب کنید. با همان بارِ معنایى که کلمه «حزب‌الّلهى» دارد. باید آدمهاى متدیّن بر سرنوشت تشکیلات حاکم باشند."

 ایشان در دولت اصلاحات نیز نگرانی خویش در این زمینه را بروز داده و در 27 اسفند 83 و در جمع اعضای مجلس خبرگان رهبری می فرمایند:

 "در گزینش کسانى که در صحنه‌ى سیاسى کشور بناست فعالیت کنند، باید حواسمان جمع باشد. هر یک از اشخاص و شخصیت‌ها و مسؤولانى که در رأس یک مجموعه‌ى کارى قرار دارند، تعیین‌کننده‌اند؛ هم ایمان آنها، هم عزم و اراده‌ى آنها، و هم کاردانى و کفایت آنها تعیین کننده است ... در این زمینه‌ها باید با احساس مسؤولیت و ملاحظه‌ى جوانب و با چشم باز و بصیرتِ کامل وارد شد."

با این اوصاف مشخص نیست در شرایط کنونی، علت تاکید شهردار تهران بر تکنوکرات بودن خود چیست و به چه علت ایشان ضمن ارائه مفهومی نادرست از "تکنوکراسی" تلاش می کند تا این تعبیر نابهنجار را به عنوان یک مفهوم ارزش مند و دارای بار مثبت در عرصه مدیریتی کشور تبدیل کند؟

 گفتنی است این مدل نگاه مدیریتی که پیش از این در افکار عمومی به افرادی مانند هاشمی رفسنجانی و دولت اصلاحات شناخته می شد، هم اینک بطور پر رنگی در مجموعه اقدامات کلان شهرداری تهران و بسیاری از مدیران آن به چشم می خورد.

هم چنین سابقه حضور برخی افراد خاص در مجموعه رسانه های همشهری یا برخی مدیران دوم خردادی و کارگزارانی در شهرداری تهران طی سالهای گذشته بیش از همیشه بر این فرضیه مهر صحت زده است که شهردار تهران در عمل یک "تکنوکرات" است و بدون تردید این مساله برای جریان انقلاب اسلامی به مثابه یک ارتجاع گفتمانی به فضای قبل از سوم تیر 84 می باشد.

لازم به ذکر است برای نخستین بار، روزنامه امریکایی کریستین ساینس مانیتور در سال 86 طی مقاله ای درباره قالیباف نوشته بود:

«قالیباف مردی عمل‌گرا و تکنوکرات است نه فردی ایدئولوژیست.»

این روزنامه امریکایی تصریح کرده بود: "قالیباف که خود را به عنوان مرد عمل و فردی مبتکر به مردم نشان داده و نوآوری‌های زیادی در تهران داشته، هم اکنون به دنبال کسب وجهه جهانی است"

 این روزنامه آمریکایی افزود: "خلبان قالیباف که با تبلیغات به سبک غربی توانست در دور اول انتخابات ریاست جمهوری گذشته ایران ، 14 درصد آرای ایرانیان را به دست آورد ، هم اکنون دارای تجربیات زیادی شده است. او صرفاً درباره محدوده شهر تهران نمی اندیشد. قالیباف ماه گذشته درباره پویایی دیپلماسی ایران برای ایجاد "وضعیت‌های جدید" در روابط بین المللی سخن گفت و نشان داد که ممکن است نسبت به  آمریکا مواضع ملایم تری داشته باشد؛ او گفت: "با گذشت زمان زیادی از انقلاب ایران ، رقابت و همکاری باید جایگزین دشمنی و تضاد شود."


+ نوشته شـــده در چهارشنبه 91/12/9ساعــت 8:18 صبح تــوسط عباس | نظر